Artykuł Artura Skoczylasa zafrapował mnie na tyle, aby poszukać odpowiedzi na pytanie stąd w witkach mogą znajdować się olejki eteryczne i jak do tego może dojść, iż w bani odczuwamy piękny zapach brzeziny.
Z uwagi na fakt, że nie jestem ani biologiem ani saunamistrzem musiałam zrobić swój mały research. Przejrzałam sporo stron internetowych - zwłaszcza tych na temat uwalniania się olejków z roślin. O olejkach aromatycznych pokrótce już pisaliśmy, ale sam temat w tym konkretnym przypadku stał się dla mnie fascynujący. Wszak korzystanie z Ruskiej Bani i okładanie witkami brzozowymi jest dla mnie niesamowitą przyjemnością (sądzę, że pozostali fani dzielą moją opinię) oraz odprężeniem.
Ten rodzaj łaźni cenię sobie najbardziej z uwagi na wspaniałą, wysoką dla mnie wilgotność, stosowane zioła i aromaty oraz traktowanie ciała w sposób holistyczny w tradycji naszych przodków.
Spróbujmy powiedzieć zatem czym jest roślinny olejek eteryczny.
Według obliczeń botaników w naszej florze istnieje ponad 800 000 gatunków roślin, ale tylko około 10 % z nich jest roślinami zapachowymi wydzielającymi olejki. Olejki są substancjami aromatycznymi, które gromadzą się w różnych częściach roślin np. jak u róży czy jaśminu w kwiatach, jak u kardamonu czy anyżu w owocach, a np. u pomarańczy aż w całej roślinie.
Olejki są związkami lotnymi, które wydzielane są ze wyspecjalizowanych komórek rośliny. Kiedy roślina pachnie oznacza to dla nas, że pobudziło ją słońce, wiatr lub deszcz.
Stąd już bardzo ważna informacja - woda i słońce w sposób bardzo istotny wpływa na wydzielany olejek z liści brzozy i łodyg. Dodajmy do tego temperaturę w bani oraz wilgotność.
Każdy olejek ma swoją tzw. tożsamośc biochemiczną, swoisty chemiotyp badany podczas analizy laboratoryjnej. Określa się w niej aktywne składniki rośliny i jej ekstrakty aromatyczne. Dla przykładu chemiotypem eukaliptusa jest eukaliptol, czyli olejek eteryczny, dla mięty - mentol. Działanie zapachowe bądź też terapeutyczne zależy od wielu związków np. w tymianku odnajdziemy : tymol, karwakrol, linalol, geraniol, tujanol, terpineol. Nazwy co najmniej dla mnie "szalone".
Co znajduje się w liściach brzozy?
Surowcem leczniczym są przede wszystkim liście, ale również guz brzozy i sok z pnia oraz gałęzi brzozy.
Wysuszony liść brzozy zawiera związki flawonoidowe( hiperozyd, mirycetynę oraz luteolinę), garbniki katechinowe, saponiny (tylko w młodych liściach), związki trójterpenowe, ślady olejku eterycznego, kwasy organiczne, pośród nich kwas askorbowy, żywice oraz sole mineralne. W liściach jest najwiecej składników lotnych. Z nimi pod wpływem wody i temperatury wydostaje się olejek. Sam olejek o mocnej słodkiej nucie podobnej do kamfory uzyskuje się poprzez destylację parową. Ale to już temat na kolejny, osobny artykuł o sposobach pozyskiwania olejków eterycznych.
Kiedy zaopatrywać się w witki do sauny?
Zbiórka gałęzi na witki wraz za słowiańskim ( katolicyzm ponownie pozwolił sobie na "pogańskie zapożyczenia " - używa ich się do budowy palm czy strojenia stacji w Boże Ciało) zwyczajem dzieje się w dzień Zielonych świąt, czyli 50-ty dzień po Zmartwychwstaniu Chrystusa.
Liście są wtedy wypełnione sokiem, już się wzmocniły, oddają zapach. Kalendarz tego zbioru jest ruchomy. Jeśli korzystamy naturalnie z bani w okresach zbioru, łatwo się nie troszczyć o ich dostępność i działanie. By zrobić zapas na zimę należy odpowiednio je suszyć.
Odcinając brzozowe gałęzie można określić i stan liści brzozy. Górna strona liścia nie powinna być szorstka, listek w dotyku powinien być delikatny i aksamitny. Gotowość listka można sprawdzić przez odrywanie: jeśli pociągnie się za krawędź, musi oderwać się jego cząstka zamiast oderwania całego listka od gałęzi.
Mokre od deszczu lub rosy liście giną podczas suszenia, ciemnieją, odpadają i zwijają się. Tego bezwzględnie należy unikać. Głównym warunkiem jest zdecydowanie ekologiczna czystość produktu zbioru.
Wanty do sauny mogą wysychać w stanie zawieszenia lub składamy je na siebie. Codziennie należy je przewracać, aby gałęzie schły równomiernie - w przeciwnym razie liście przebarwiają się, żółkną, tracą świeżość, a witki tracą aromat.
Wniosek : witki brzozowe posiadają wystarczającą ilość olejku eterycznego, którego zapach jesteśmy w stanie wyczuć i wdychać w bani, a z jego dobrodziejstw skorzystać.
Copyrights@Banitka
Autor : Xenia
Za inspirację do napisania artykułu dziękuję grupie fb #saunowicze oraz #russiansaunaallovertheworld
a przede wszystkim saunamistrzom Arturowi Skoczylasowi i Marcinowi Radeckiemu.
zasoby internetowe :
http://medico.seomex.pl/brzoza-naturalna-apteka/
http://klaudynahebda.pl/wszystkie-wpisy/
http://rozanski.li/category/olejki-eteryczne http://www.magicznyogrod.pl/aromaterapia/100-olejki-eteryczne/olejek-brzozowy-z-kory-brzozy-cukrowej-100-nanga.html
"klaudynowe chit-chats
"
Witki to naprawdę super dodatki do sauny. Nawet są z różnych gałązek, nie tylko brzozy. :) Jest w czym wybierać.
OdpowiedzUsuń